Normy i wytyczne

Rękawice ochronne zabezpieczające przed substancjami chemicznymi muszą spełniać wymagania normy europejskiej EN ISO 374-1. W treści tej normy wprowadzono zasadnicze zmiany dotyczące certyfikacji.

Część 1 (terminologia i wymagania dotyczące skuteczności ochrony przed zagrożeniem chemicznym) zawiera istotne modyfikacje:

• Zwiększenie liczby testowanych substancji chemicznych z 12 do 18
• Usunięcie symbolu zlewki w przypadku „wodoodpornych rękawic ochronnych zabezpieczających w niewielkim stopniu przed zagrożeniami chemicznymi”
• Podział rękawic na typy A, B i C
• Zmiana oznaczeń na produkcie: Piktogram kolby Erlenmeyera z różną liczbą liter w przypadku testowanych substancji chemicznych w zależności od typu

Nowy sposób oznaczania rękawic ochronnych:

Zwiększenie liczby testowanych substancji chemicznych: Zgodnie z nowym brzmieniem normy katalog testowy został rozszerzony.

Nadal przywiązujemy bardzo duże znaczenie do wskazówek udzielanych przez producentów dotyczących zakresu zastosowania. Konkretne potrzeby w zakresie ochrony muszą zostać określone w ramach oceny ryzyka rzeczywistych działań w miejscu pracy i z uwzględnieniem szczególnych warunków zastosowania. Użytkownik lub odpowiedzialny ekspert w zakresie bezpieczeństwa w miejscu pracy powinien określić indywidualne wymagania oraz uzyskać od producenta informacje na temat konkretnych właściwości rękawic ochronnych i ich skuteczności. uvex Chemical Expert System to wielojęzyczna platforma internetowa, która umożliwia uzyskanie informacji na temat indywidualnych czasów przenikania. Dodatkowo doświadczeni pracownicy na miejscu oraz w centrum kompetencji uvex dla rękawic ochronnych w Lüneburgu z przyjemnością odpowiedzą na wszystkie pytania dotyczące rękawic ochronnych zabezpieczających przed zagrożeniami chemicznymi.

Europejska norma DIN EN 388:2003 opisuje wymagania dotyczące rękawic ochronnych zabezpieczających przed zagrożeniami mechanicznymi podczas wykonywania pracy oraz ich metody badań i oznaczenia. Określone metody badań można również stosować w przypadku ochraniaczy na ramiona (tj. części odzieży ochronnej, które nie są trwale przymocowane do rękawic ani odzieży ochronnej).

Podobnie jak wyniki testów, rękawice ochronne są klasyfikowane na podstawie poziomu wydajności w odniesieniu do każdego z poszczególnych zagrożeń mechanicznych. Odpowiednie wartości (cyfry od 0 do 5, przy czym 4 lub 5 odpowiadają wartości najwyższej) można odczytać obok piktogramu rękawicy.

Zagrożenia mechaniczne i obciążenia oraz odpowiednio ich metody badań zostały określone w normie DIN EN 388:2003 w następujący sposób:

• Odporność na ścieranie:
  W celu sprawdzenia odporności rękawicy na ścieranie materiał poddaje się działaniu papieru ściernego pod ciśnieniem. Liczba cykli potrzebnych do wytarcia otworu w materiale służy jako wartość referencyjna.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = 8000 cykli)
• Odporność na przecięcie:
  W celu sprawdzenia odporności rękawicy ochronnej na przecięcie stosuje się obrotowy nóż tarczowy, który przecina rękawicę ze stałą prędkością. Jako wartość referencyjna służy porównanie z materiałem referencyjnym i wynikający z tego wskaźnik.
  (Najwyższy poziom wydajności: 5 = wskaźnik 20)
• Odporność na rozdarcie:
  Aby sprawdzić wytrzymałość na rozdarcie, materiał rękawicy ochronnej jest najpierw nadcinany. Wartość referencyjną stanowi siła wymagana do zerwania materiału.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = 75 N)
• Odporność na przebicie:
  W celu sprawdzenia odporności na przebicie rękawica jest przebijana gwoździem (o określonym wymiarze). Siła użyta w tym celu służy jako wartość referencyjna.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = 150 N)

Klasyfikacja stopnia ochrony rękawic odpornych na przecięcia była w Europie dotychczas przeprowadzana zgodnie z normą DIN EN 388:2003. Ciągły rozwój materiałów technicznych – tak zwanych wysokowydajnych włókien – zrodził konieczność dostosowania testów i klasyfikacji nowo wdrożonych produktów w normie DIN EN 388:2016.

Metody badań zgodnie z normą EN 388:2016/ISO 13997

• Dotyczą rękawic odpornych na przecięcia, których materiały tępią ostrze (np. włókna szklane i stalowe).
• Dodatkowa metoda badania zgodna z normą ISO 13997: Określenie trwałości rękawicy względem przedmiotu o ostrych krawędziach w przypadku jednokrotnego kontaktu przy przyłożeniu większego nakładu siły.
• W tym celu długie, proste ostrze przesuwa się jeden raz nad testowanym obiektem. Ustalana jest przy tym minimalna siła potrzebna do przecięcia testowanego obiektu na długości 20 milimetrów.
• Wynik podaje się w niutonach (N) i przypisuje odpowiedniej klasie ochrony przed przecięciem.

Europejska norma DIN EN 407 reguluje minimalne wymagania dotyczące rękawic ochronnych i określone metody ich badań w odniesieniu do zagrożeń termicznych. Rękawice ochronne, które posiadają certyfikat zgodności z tą normą, chronią użytkownika na przykład przed ciepłem kontaktowym, promieniowaniem cieplnym i niewielkimi rozpryskami stopionego metalu.

Jednak nie dotyczy to szczególnych zastosowań rękawic chroniących przed gorącem, takich jak gaszenie pożarów czy spawanie. Zgodnie z normą DIN EN 407 rękawice chroniące przed gorącem powinny spełniać następujące wymagania:

• właściwości trudnopalne, ew. trudne rozprzestrzenianie się płomienia
• niska wymiana ciepła (efekt ochronny przed promieniowaniem, konwekcją i ciepłem kontaktowym)
• wysoka odporność na temperaturę

Zgodnie z normą DIN EN 407 rękawice ochronne są klasyfikowane i testowane według następujących kryteriów:

• Ochrona przed zapaleniem się:
  Rękawica ochronna jest wystawiona na działanie płomienia gazowego przez 15 sekund. Następnie mierzy się czas, w którym materiał rękawicy przestanie się palić lub żarzyć.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = czas dopalania 2 s; czas poświaty 5 s)
• Ochrona przed ciepłem kontaktowym:
  Pomiar temperatury (100–500°C), przed którą zabezpiecza rękawica przez 15 s bez rozgrzania wewnętrznej strony powyżej 10°C.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = +500°C)
• Ochrona przed ciepłem konwekcyjnym (stopniowo przenikające ciepło):
  Pomiar czasu, w którym rękawica może opóźnić wzrost temperatury powyżej 24°C w swoim wnętrzu, w warunkach przenikania ciepła z otwartego ognia. 
  (Najwyższy poziom wydajności: 4)
• Ochrona przed ciepłem promieniowania:
  Rękawica ochronna zostaje wystawiona na działanie promieniowania cieplnego. Pomiar czasu, w którym określona ilość ciepła dotrze do wnętrza rękawicy.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = min. 150 s)
• Ochrona przed kroplami stopionych metali:
  Pomiar liczby kropli stopionego metalu potrzebnej do zwiększenia temperatury pomiędzy materiałem rękawic a skórą o 40°C.
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = ponad 35 kropli)
• Ochrona przed stopionym metalem:
  Pomiar liczby gramów roztopionego żelaza potrzebnej do uszkodzenia sztucznej skóry z PCW (przyczepionej do wnętrza rękawicy).
  (Najwyższy poziom wydajności: 4 = 200 gramów) 
  
  Na podstawie testów przeprowadzanych zgodnie z normą DIN EN 407 rękawice ochronne są klasyfikowane w odniesieniu do poziomu wydajności względem każdego z poszczególnych zagrożeń cieplnych (cyfry od 1 do 4, przy czym 4 odpowiada wartości najwyższej). Ważne jest, aby rękawica nie stykała się z otwartym ogniem, chyba że spełnia podczas badania odporności ogniowej 3 poziom wydajności.

Minimalne wymagania dla rękawic ochronnych w zakresie ochrony przed zimnem reguluje norma DIN EN 511. Rękawice posiadające taki certyfikat powinny chronić użytkownika przed zimnem konwekcyjnym (zimno przenikające) oraz zimnem kontaktowym (bezpośredni kontakt).

Podobnie jak w przypadku ochrony przed zagrożeniami termicznymi i mechanicznymi, w odniesieniu do poszczególnych aspektów dotyczących rękawic ochronnych są określane różne poziomy wydajności. Poziomy wydajności oznacza się cyframi od 1 do 4 umieszczonymi obok piktogramu, przy czym 4 odpowiada najwyższemu poziomowi wydajności.

Określenie poziomów wydajności dla rękawic ochronnych zabezpieczających przed zimnem:

• Zimno konwekcyjne:
  Pomiar ilości energii potrzebnej do utrzymania temperatury ogrzewanego modelu dłoni (od 30 do 35°C) w rękawicy ochronnej przy stałej temperaturze pomieszczenia. (Obliczanie właściwości termoizolacyjnych na podstawie temperatury modelu dłoni, temperatury pomieszczenia i energii wymaganej do utrzymania temperatury).
• Zimno kontaktowe (Metoda testu zgodnie z ISO 5085):
  Określenie odporności termicznej rękawic ochronnych za pomocą zimnej i gorącej płyty. Materiał rękawicy umieszczany jest między dwiema płytkami jako izolator, a zmiana gradientu temperatury służy jako wielkość mierzona (porównanie ze wzorcem referencyjnym).

Ponadto rękawicę można przetestować pod kątem nieprzepuszczalności wody zgodnie z normą EN ISO 15383. Wynik testu jest pozytywny, jeśli woda nie przedostanie się do rękawic ochronnych przez dłużej niż 30 minut (brak określonych poziomów wydajności).

DIN EN 16350:2014 jest pierwszą normą europejską określającą warunki badań i minimalne wymagania dotyczące właściwości elektrostatycznych rękawic ochronnych stosowanych w obszarach zagrożonych pożarem i wybuchem:

• Rezystancja skrośna musi być niższa niż 1,0 × 108 omów (Rv< 1,0 × 108 Ω).
• Atmosfera testowa: Temperatura powietrza: 23 ±1°C, względna wilgotność powietrza: 25 ±5%.

Ważne! Rękawice ochronne rozpraszające ładunek elektrostatyczny są skuteczne tylko przy uziemieniu użytkownika przez rezystancję mniejszą niż 108 omów.

Nasze produkty podlegają testom zgodnie z normą DIN EN 16350:2014, dlatego są odpowiednie zarówno jako środki ochrony produktu, jak i w miejscu pracy.

Na co powinien zwracać uwagę użytkownik?
Dotychczasowa klasyfikacja odpowiadająca normie DIN EN 1149-1:2006 jest już nieaktualna. Przeprowadzany zgodnie z nią test rezystancji powierzchniowej odzwierciedla jedynie przeniesienie ładunku na powierzchni materiału i nie jest wystarczający do zapewnienia skutecznej ochrony.

Do jakich celów można używać rękawic ochronnych testowanych zgodnie z normą DIN EN 16350:2014?
Rękawice ochronne, które przeszły testy zgodne z normą DIN EN 16350:2014 z wynikiem pozytywnym, mogą być stosowane w obszarach zagrożonych pożarem i wybuchem (na przykład w rafineriach) i stanowią istotne ogniwo w łańcuchu uziemienia (rękawice – odzież ochronna – obuwie – ziemia). W odniesieniu do właściwości elektrostatycznych często rozpatruje się wyładowania elektrostatyczne ("electrostatic discharge", w skrócie "ESD") w dziedzinie ochrony produktu. Rękawice ochronne testowane zgodnie z normą DIN EN 16350:2014 mogą być używane do wszystkich zastosowań ochrony produktów ESD. 

Rękawice ochronne spełniające wymagania normy DIN EN 60903 to ŚOI kategorii III. Klasa ochronności izolujących środków ochrony indywidualnej (ŚOI) określana jest w zależności od napięcia znamionowego urządzenia. Określa się przy tym maksymalne znamionowe napięcie zmienne (AC) oraz znamionowe napięcie stałe (DC) urządzenia.

Dodatkowe oznaczenie

Norma EN 18889 obejmuje trzy poziomy GR, G1 i G2 – gdzie G2 to najwyższy poziom ochrony.

Część 1-2: Metody badań – metoda 2:
Oznaczenie klas ochrony materiału przed zagrożeniem łukiem elektrycznym i metody badania właściwości odzieży za pomocą ukierunkowanego łuku testowego (test skrzynkowy).
Podczas prac przy instalacjach elektrycznych ręce są najbardziej narażone na poparzenia przez łuki elektryczne zwarciowe. Niestety w Niemczech nie ma uznanej normy dotyczącej rękawic ochronnych odnoszącej się do badania potencjalnych zagrożeń związanych z łukiem elektrycznym zwarciowym. Z tego powodu rękawice ochronne zabezpieczające przed wyładowaniami termicznymi z łuku elektrycznego zwarciowego są generalnie testowane zgodnie z normą EN 61482-1-2 i odpowiednio klasyfikowane.